EnlargeMatthias Schrader/APA

Greek farmer drives home with his fresh pressed olive oil in barrels near Alyki, Greece. The country’s pure olive oil is hard to find, expensive and poorly marketed, businessmen say.

Greece is in the fifth year of a painful recession, and it doesn’t look like it’s going to end anytime soon. One big problem the country faces is a shortage of strong companies that know how to compete on the world market. And nowhere is this more painfully apparent than in the challenges faced by the country’s olive oil business.

In Greek mythology, the goddess Athena gave the olive tree to the Greeks to win their loyalty. And ever since, they’ve taken their olive oil very seriously. Greeks say their olive oil is the best in the world.

But how do you define Greek?

George Eliades is with Peza Union, a food cooperative that sells its own brand of olive oil. “Everybody knows Greek olive oil, and nobody buys it because you cannot find it anywhere. It’s very hard to find,” he says.

For example, the Altis brand is made from Greek olives, but the company isn’t Greek; it’s owned by the Dutch-British conglomerate Unilever. The same is true of Minerva, which is owned by a British multinational. Together these are the most popular olive oils sold in Greece — they control two-thirds of the consumer market. Although Greece is the third largest olive oil producer in the world, it has never developed any big companies of its own.

There are several reasons why Greek companies remain small, and they point to some fundamental problems in the Greek economy. Greek olive oil is more expensive. It tends to be grown on small family farms that still harvest olives by hand.

In Spain, Eliades says, olives are harvested by machine. “The machines that are producing 2 tons per hour, the Spanish, they are producing 10 tons per hour,” he says.

Eliades says Spain and Italy have another cost advantage over companies like his own. They import oil from cheaper producers like Tunisia and Algeria to blend with their own product. He doesn’t think Greece is ready to do that. “There is a taboo, that nobody would import olive oil because this is a crime,” he says.

But the problems go beyond cost.

George Kontouris, an Athens food broker, says unlike Italy or Spain, Greece has simply never learned the modern art of marketing itself to consumers. Its products are great, he says, but they have no cachet on the world market.

“Made in Greece, for all these years, and especially the last few years, is something that doesn’t help you at all,” Kontouris says.

The upshot is that Greece’s farmers grow a lot of olives, but not for olive oil. Some 60 percent of them get sold in bulk to other countries. Farmers earn some money doing that, but in the food business, the real profit comes from making and selling finished products.

A recent report from the consulting firm McKinsey & Company noted that Italian companies are in essence making a 50 percent premium on the price of the olive oil they sell, which they make — in part — using Greek olives.

“We are working just for the Italians. They take our product and they bottle it with other, cheaper bottles, and they make a very good product which is sold everywhere,” says George Eliades.

But if Greece is ever to solve its debt problems, its economy has to grow — and the best way to do that is to begin selling more to the outside world. Because Greece has a long tradition of making it, olive oil represents a big opportunity for the country. But before it can realize that opportunity, Greek companies will have to make some big changes in the way they do business.

«Άγρια μπλεξίματα» ενδέχεται να έχουν Έλληνες της Αυστραλίας, που έχουν περιουσίες στην Ελλάδα.
Αυτό προκύπτει από τα όσα είπε ο καθηγητής, Ορέστης Σεϊμένης, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ομογενειακό ραδιοσταθμό Symban World Radio του Σίδνεϊ.

Ο «Νέος Κόσμος» δημοσιεύει με κάθε επιφύλαξη τους ισχυρισμούς του κ. Σεϊμένη, μαζί με τη δέσμευση ότι θα ερευνήσει το όλο θέμα μιας και αφορά ιδιαίτερα αρκετούς ομογενείς.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον κ. Σεϊμένη αρκετοί συμπάροικοι έχουν στην κυριότητά τους περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα (π.χ. ενοίκια) στην Ελλάδα για τα οποία υποβάλλουν από παλιά φορολογική δήλωση εκεί (στην Ελλάδα δηλαδή).

Η Ελληνική Πολιτεία με συνεχείς νομοθετικές ρυθμίσεις, αλλά και με ερμηνευτικές εγκυκλίους της τα έτη 2011 και 2012, ζήτησε… και από τούς ομογενείς, που είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, να προσκομίσουν διάφορα δικαιολογητικά με τα οποία θα επιβεβαιώνεται ότι είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού και ότι έχουν υποβάλλει εκεί, στο εξωτερικό, τη φορολογική τους δήλωση, για το παγκόσμιο εισόδημά τους (στην περίπτωσή μας στην Αυστραλία δηλαδή).
Eιδικότερα, η Βουλή ψήφισε στις 31/3/2011 το νόμο 3943 και με σχετική διάταξη εξουσιοδοτούσε τον υπουργό Οικονομικών να καθορίσει ποια δικαιολογητικά πρέπει να προσκομίζουν από εδώ και στο εξής κάθε χρόνο, όσοι κατοικούν μόνιμα στο εξωτερικό, με απώτερο σκοπό να μην φορολογηθούν στην Ελλάδα τα εισοδήματα που αποκτά ο φορολογούμενος στην αλλοδαπή.

Ο υπουργός Οικονομικών, εξέδωσε το 2012 τρεις Ερμηνευτικές Εγκυκλίους με τις οποίες ζητά από τους κατοίκους Εξωτερικού, αλλά και από τούς ομογενείς, να προσκομίσουν στην Ελλάδα «Πιστοποιητικό Φορολογικής Κατοικίας» από την Εφορία της φορολογικής κατοικίας του στο εξωτερικό.
Έτσι στην ουσία, σύμφωνα με την ερμηνεία του Έλληνα καθηγητή, ο υπουργός θέλει να βεβαιωθεί εάν έχουν δηλωθεί και στο εξωτερικό τα εισοδήματα έχουν αποκτηθεί στην Ελλάδα (π.χ. έσοδο από ενοίκιο που εισπράττει στην Ελλάδα ο συμπάροικος που διαμένει π.χ. στην Αυστραλία). Εάν δεν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην Ελλάδα, η εφορία της Ελλάδος θα τον φορολογήσει για το παγκόσμιο εισόδημά του.

Στην περίπτωση, μάλιστα, που δεν έχει υπογραφεί Διμερής Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας ανάμεσα στην Ελλάδα και στο άλλο Κράτος (π.χ. Αυστραλία) το Υπουργείο ζητά από τον ξένο κάτοικο (και τον Έλληνα Ομογενή) να του προσκομίσει το αντίγραφο της φορολογικής του δήλωσης που υπέβαλλε στο άλλο κράτος στην οποία να έχει δηλώσει και το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα (το οποίο ούτως ή άλλως έχει φορολογηθεί στην Ελλάδα).

Ο κ. Σεϊμένης επισήμανε ότι με τις ρυθμίσεις αυτές κάποιοι προσπαθούν να δημιουργήσουν προβλήματα στους Έλληνες του εξωτερικού, οι οποίοι είναι μονίμως εγκατεστημένοι σε άλλα κράτη και έχουν και κάποιο εισόδημα στην Ελλάδα. Είναι πρόβλημα φορολογίας που μέχρι σήμερα δεν είχαν, σημείωσε και πρόσθεσε:
«Είναι πρόβλημα φορολογίας που το υπουργείο Οικονομικών της Ελλάδας θα δημιουργήσει στους Έλληνες Ομογενείς αφού δεν υπάρχει στην Ελλάδα κάποια παρανομία δεδομένου ότι τα εισοδήματα που προκύπτουν στην Ελλάδα έχουν δηλωθεί και έχουν φορολογηθεί στην Ελλάδα.
Και, μάλιστα, οι ελληνικές Αρχές εμφανίζονται ως εκπρόσωποι των ξένων φορολογικών Αρχών».

Σαν να μη φτάνει αυτό, η εμπλοκή των τοπικών ΔΟΥ (Εφοριών) στη φορολογία των εισοδημάτων των ομογενών που κατοικούν μόνιμα στο εξωτερικό δημιουργεί πρόσθετο λόγο ταλαιπωρίας και εκνευρισμού, κυρίως των Ελλήνων του εξωτερικού, οι οποίοι ενώ φορολογούνται στο άλλο κράτος για το εισόδημά που αποκτούν εκεί (κάποιοι εφοριακοί) πλέον δεν τους θεωρούν κατοίκους εξωτερικού στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χάσουν όλα τα πλεονεκτήματα που τούς δίνει ο νόμος από αυτή τους την ιδιότητα.

Οι υπάλληλοι των τοπικών ΔΟΥ στην Ελλάδα, βρέθηκαν απροετοίμαστοι γι’ αυτό το ρόλο γιατί δεν έχουν ενημερωθεί επαρκώς ούτε έχουν την πείρα σε υποθέσεις και θέματα κατοίκων εξωτερικού, πράγμα που δημιουργεί καθυστερήσεις, γραφειοκρατίες και πρόσθετα προβλήματα, κυρίως στους ομογενείς μας.

Τελειώνοντας, ο κ. Σεϊμένης δήλωσε: «Δεν είμαι σίγουρος εάν όλοι τους (οι αρμόδιοι στην Ελλάδα) γνωρίζουν ποιες θα είναι οι συνέπειες που θα προκύψουν εάν τα παραπάνω μέτρα εφαρμοστούν στο μέλλον. Ένα είναι σίγουρο, ότι θα διαταραχθούν οι σχέσεις των Ελλήνων της διασποράς με τη μητέρα πατρίδα, την Ελλάδα, δηλαδή με εμάς όλους που τους αγαπάμε γιατί είναι αδέλφια μας, διότι είναι Έλληνες!»