ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ, ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΟΛΟΨΥΧΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ, ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ
Τι σημαίνει η λέξη
Το όνομα Χριστός παράγεται από το χριστός = κεχρισμένος, ο φέρων το χρίσμα (στην αρχαία ελληνική από το ρήμα: χρίω). Χρησιμοποιήθηκε ως επιθετικός προσδιορισμός της λέξης Ιησούς (Ιησούς Χριστός).
Άρχικά, η λέξη “χριστός” προσδιόριζε οτιδήποτε έχει επαλειφθεί με μύρο ή αλοιφή και χρησιμοποιήθηκε για να μεταφραστεί η εβραϊκή λέξη masiha= Μεσσίας (μεταφορικά: χριστός, ο αλειμμένος με ειδικό έλαιο, που προέβλεπε ο εβραϊκός νόμος για τους ιερείς).
Έτσι η ελληνοεβραϊκή φράση Ιησούς Χριστός δηλώνει τον κεχρισμένο από το Θεό, τον Σωτήρα (πβ. Ιωάνν. 1,41: ευρήκαμεντον Μεσσίαν, ό εστίν ερμηνευόμενον τον Χριστόν). Η λέξη Ιησούς προέρχεται από την εβραϊκή Yesuah και είναι συντετμημένη μορφή του Yehosuah (μτφ: ο Γιαχβέ είναι σωτηρία). Το όνομα Χρίστος είναι η φυσική κατάληξη της λέξης Χριστός (με αναβιβασμό τόνου)
Η ελληνική λέξη Χριστός (: αλειμμένος) είναι η πιο δημοφιλής λέξη στον πλανήτη, επειδή ονομάστηκε έτσι ο ιδρυτής της Χριστιανικής θρησκείας (Cristo, Christ, Crist, Христос, Kristu…)
Πάσχα
Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την αραμαϊκή pascha εβραϊκή pesah που σημαίνει “πέρασμα, διάβαση”.
Η λέξη περιέγραφε “τη δεκάτη πληγή κατά των Αιγυπτίων, όπου, σύμφωνα με τη βιβλική παράδοση ο άγγελος προσπερνούσε τις πόρτες των Ιουδαίων, που ήταν βαμμένες με αίμα αρνιού και δε σκότωνε τα πρωτότοκα παιδιά τους, (πβ, εξοδ 12, 23)” οι Χριστιανοί γιορτάζουν την ανάσταση του Σωτήρα και τη διάβαση από το θάνατο στη ζωή.
Σταυρός
Η λέξη σταυρός αρχικά δήλωνε τον όρθιο πάσσαλο ή οτιδήποτε χρησιμοποιούσαν για να στηρίζουν κάτι. Παράγεται από το ρ, ίστημι θ. -στα. Στα Λατινικά αποδόθηκε και με τη σημασία του in-staurare (: αποκαθιστώ κάτι στην αρχική του θέση). Στην Καινή Διαθήκη αντί για τη λέξη σταυρός χρησιμοποιείται, εναλλακτικά και η λέξη “ξύλον” (π.χ. κρεμάσαντες επί ξύλου, Πραξ. 5,30)
Αβγό ή αυγό
Η ορθή γραφή είναι το αβγό. Από την κράση τά ωά (πληθ. του αρχ. ωόν ) ταωγά (με ανάπτ. μεσοφ. [γ] για αποφυγή της χασμωδίας) tauγa (τροπή του φθόγγου /o/, μεταξύ δύο α, σε ημίφωνο u για αποφυγή της χασμωδίας) μεσαιων. [t-avγa] τ’ αβγά αβγό. (βλ. Γ. Χατζιδάκη, Μεσαιωνικά και Νέα Ελληνικά, τόμος Β΄, σ.322, Ν.Π.Ανδριώτη, Ετυμολογικό Λεγικό της Κοινής Νεοελληνικής, Γ.Μπαμπινιώτη, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας,).
Οβελός και οβελίας
Ο οβελός είναι η σιδερένια ράβδος, η σούβλα, στην οποία περνιώνται κομμάτια κρέατος για ψησιμο. Με τη λέξη Οβελίας δηλώνεται το αρνί που ψήνεται στη σούβλα, παρόλο που αρχικά προσδιόριζε οτιδήποτε ψήνεται στη σούβλα. Από τη λέξη οβελός παράγεται και η λέξη οβολός που καλείστε να προσφέρετε στην εκκλήσία ή και αλλού.
Σούβλα
Η σούβλα προέρχεται από τα Λατινικά (subula< suere, συρράπτω, συναρμόζω). Η λέξη από τους πρώτους Χριστιανικούς αιώνας μαρτυρείται ως όργανο βασανιστηρίων και, τελικά, θα επικρατήσει εκτοπίζοντας την ελληνική λέξη “οβελ. Παράγωγα: σουβλάκι, σουβλερός, σουβλί, σουβλιστό.
Μαρία η Μαγδαληνή
Το επίθετο Μαγδαληνή προσδιορίζει την καταγωγή της. Καταγόταν, δηλαδή, από το χωριό Μάγδαλα. Το mighdal, στα εβραικά, σημαίνει “πύργος”.
Θωμάς
Ένας από τους Δώδεκα μαθητές του Χριστού, που έμεινε γνωστός ως άπιστος. Στην αραμαϊκή η λέξη Te’omà σημαίνει ο “δίδυμος”.
Λάζαρος
Eξελληνισμένο αρσενικό όνομα, που προέρχεται από το εβραϊκό «Ελεάζαρ», το οποίο σημαίνει «ο Θεός τον έχει βοηθήσει».
Λάμπρος
Eλληνικό αρσενικό όνομα, που προέρχεται από το επίθετο «λαμπρός» (φωτεινός, ακτινοβόλος), με αναβιβασμό τού τόνου, και έχει την ίδια με αυτό έννοια.
Λαμπρινή
Eλληνικό θηλυκό όνομα, που προέρχεται από το ουσιαστικοποιημένο επίθετο «Λαμπρή» (το Ελληνορθόδοξο Πάσχα), και σημαίνει «αυτή που ανήκει στην Λαμπρή ή σχετίζεται με την Λαμπρή ή προέρχεται από την Λαμπρή».
Πασχάλης
Eξελληνισμένο αρσενικό όνομα, που προέρχεται από την εβραϊκή λέξη «πασάχ» (διάβαση, πέρασμα), και σημαίνει «πασχαλινός, πασχαλιάτικος». Στον θηλυκό τύπο το συναντούμε είτε ως «Πασχαλία» είτε ως «Πασχαλίνα».
Αναστάσιος
Aπό την σύνθεση τής πρόθεσης «ανά» (επάνω, προς τα επάνω) και τού ρήματος «ίστημι» (στήνω, σηκώνω, τοποθετώ) δημιουργείται το ρήμα «ανίστημι», το οποίο σημαίνει «στήνω όρθιο, σηκώνω προς τα επάνω, εγείρω, ανασταίνω».
Από το ρήμα «ανίστημι» προέρχεται το ουσιαστικό «ανάστασις» (ανάσταση), και από αυτό το κύριο όνομα «Αναστάσιος», που σημαίνει «αυτός που ανήκει στην ανάσταση ή σχετίζεται με την ανάσταση ή προέρχεται από την ανάσταση». Ο θηλυκός τύπος απαντά ως «Αναστασία».
Ανέστης
Aπό την φράση «Χριστός Ανέστη» (ο Χριστός αναστήθηκε), η οποία αποτελεί ελληνορθόδοξο παραδοσιακό χαιρετισμό που επί σαράντα ημέρες, μετά την Λαμπρή, απευθύνουν σε κάθε συνάνθρωπο οι πιστοί, προέρχεται το ελληνικό αρσενικό όνομα «Ανέστης». Ο τύπος «ανέστη» (τρίτο ενικό πρόσωπο αορίστου) ανήκει στο ρήμα «ανίστημι» (βλ. παραπάνω).
Βάιος
Eλληνικό αρσενικό όνομα, που προέρχεται από το υποκοριστικό «βαΐον» (κλαδάκι φοίνικα) τού ουσιαστικού «βάις» (κλαδί φοίνικα). Στον θηλυκό τύπο το συναντούμε ως «Βαΐα». Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, το ελληνικό ουσιαστικό «βάις» προέρχεται από το κοπτικό «μπάι», ενώ κατ’ άλλους συμβαίνει το αντίστροφο.
Γιατί βάφουμε κόκκινα αβγά το Πάσχα;
Σύμφωνα με την Ορθοδοξία μας βάφουμε κόκκινα αυγά για τους εξής λόγους:
Τα βάφουμε κόκκινα, γιατί συμβολίζουν το Αίμα του Χριστού που έδωσε για την σωτηρία του κόσμου.
Η παράδοση λέει ότι, κάποια μέρα μετά την Ανάσταση του Κυρίου μας, η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα και του ανακοίνωσε με πολύ θάρρος ότι αναστήθηκε ο Χριστός και όλα τα γεγονότα περί της Ανάστασης του Χριστού.
Εκείνη την ώρα κάποιος κρατούσε δίπλα από τον Καίσαρα ένα καλάθι αυγά.
Ο Τιβέριος Καίσαρας, βέβαια, έδειξε απορημένος και λέει στην Μαγδαληνή ότι, εάν αυτό που λέει, είναι αλήθεια τότε τα αυγά, από άσπρα που είναι, να γίνουν κόκκινα.
Έξαφνα τα αυγά έγιναν κόκκινα και έμεινε άναυδος ο Καίσαρας. Έτσι κατά την Παράδοση αυτή τα αυγά βάφονται κόκκινα.
Το γεγονός αυτό μαρτυρείται στο Ρωσικό Μοναστήρι της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής που βρίσκεται στα Ιεροσόλυμα.
Το Ρωσικό Μοναστήρι της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής χτίστηκε το 1885 από τον Ρώσο Αυτοκράτορα Αλέξανδρο τον Γ’ και τους αδελφούς του εις μνήμη της μητέρας του αυτοκράτειρας Μαρίας και το οποίο βρίσκεται στη Γεθσημανή.
Μέσα στο Ναό του Μοναστηριού και πάνω από το Ιερό Τέμπλο του Ιερού Βήματος, υπάρχει μεγάλη τοιχογραφία όπου παρουσιάζεται η Μαρία η Μαγδαληνή μπροστά στον Τιβέριο Καίσαρα και του χαρίζει ένα κόκκινο αυγό.
Η Παράδοση θέλει τα αυγά που βάφονται κόκκινα την Μ. Πέμπτη αντέχουν 40 ημέρες εκτός ψυγείου, χωρίς να παρουσιάσουν καμία αλλοίωση;
Η Παράδοση θέλει τα αυγά που βάφονται κόκκινα την Μ. Πέμπτη και τα διαβάζει ο ιερέας την Κυριακή του Πάσχα, αντέχουν 1 χρόνο εκτός ψυγείου, χωρίς να παρουσιάσουν καμία αλλοίωση;